Το ταπεινωμένο πανεπιστήμιο

Σήμερα, που η χώρα μας περνά μια από τις σοβαρότερες κρίσεις της ιστορίας της, ο απλός πολίτης θα προσδοκούσε ένα ελάχιστο: η πνευματική ηγεσία του να στέκεται χωρίς αμφιταλαντεύσεις στο ύψος των περιστάσεων και να είναι ο κύριος καθοδηγητής του στον επίπονο δρόμο της απεμπλοκής του από τα δεινά που συσσωρεύτηκαν από το υφιστάμενο εδώ και δεκαετίες σαθρό πολιτικό σύστημα. Δυστυχώς, το ελληνικό πανεπιστήμιο, αντί να πράττει τα αυτονόητα, έχει εδώ και χρόνια ενσωματώσει στις στοιχειώδεις λειτουργίες του τα χειρότερα στοιχεία του πολιτικού μας συστήματος, το οποίο συχνά και με παρρησία λόγου (ο φαρισαϊσμός σε όλη τη μεγαλοπρέπειά του!) λοιδορούσε και λοιδορεί! Ετσι, η έρευνα και διδασκαλία μένουν στάσιμες, ο παιδαγωγός αντί να άγει τους παίδες άγεται από αυτούς και ο ακαδημαϊκός λόγος έχει πλήρως υποκατασταθεί από έναν θλιβερό κομματικό και συντεχνιακό λόγο και την συνεπακόλουθη κομματική ή συντεχνιακή συμπεριφορά.


Η όλη διαδικασία της πρόσφατης ματαίωσης των εκλογών των μελών των Συμβουλίων των ΑΕΙ της χώρας ήταν προϊόν της εξέλιξης συγκεκριμένου και καθαρά προαναγγελθέντος πραξικοπήματος και αποτελεί το έσχατο στοιχείο του ευτελισμού του ελληνικού πανεπιστημίου με απρόσμενες κοινωνικές συνέπειες. Είναι αδιανόητο οι απειλές βίας, οι τραμπουκισμοί και οι ύβρεις να ανήκουν στο ποινικό δίκαιο και με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον απλό πολίτη, και τα όργανα της διοίκησης των ΑΕΙ και η Πολιτεία (Βουλή, αρμόδια υπουργεία, Δικαιοσύνη, Δημόσια Διοίκηση) να παρακολουθούν άβουλα την ετσιθελική επιβολή της απαγόρευσης του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι μέσα στο πανεπιστήμιο, όπου η ελεύθερη διακίνηση ιδεών είναι προαπαιτούμενο! Είναι δε εξόφθαλμη φαρσοκωμωδία οι αθεράπευτα υποστηρικτές του «θεσμού» του πανεπιστημιακού ασύλου να πρωτοστατούν στην κατάργησή του και μάλιστα εκ των έσω!
Προφανώς, ως καθηγητές έχουμε εκλεγεί στο ελληνικό πανεπιστήμιο με βάση το ερευνητικό, το διδακτικό και το συνολικό επιστημονικό έργο μας. Η ευγενής άμιλλα της εκλογής και εξέλιξή μας βασίστηκε στα προσόντα αυτά. Δεν έχουμε εκπαιδευτεί και ούτε εκλεγεί με τα προσόντα μελών που στελεχώνουν επίλεκτες μονάδες αντιμετώπισης της βίας και κομματικών ταγμάτων καταλήψεων. Ποτέ δεν διανοηθήκαμε ότι η βία εναντίον της ελεύθερης έκφρασης και της λειτουργίας των θεσμών θα ήταν καθεστώς σε πανεπιστήμιο μιας δημοκρατικής χώρας. Προ πάντων δε, ποτέ δεν διανοηθήκαμε ότι στο ελληνικό πανεπιστήμιο θα αναπτύσσονταν «ντόπιες πανεπιστημιακές δυνάμεις» καταστολής της ελεύθερης έκφρασης! Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να λειτουργεί όπως, όταν και, ιδιαίτερα, όσο το επιτρέπουν οι ενδοπανεπιστημιακές συντεχνίες και οι επεκτάσεις των κομμάτων μέσα σε αυτό. Τα κόμματα έπρεπε ήδη να έχουν διδαχθεί ότι η κομματική συμπεριφορά μέσα στο πανεπιστήμιο είναι θανάσιμος εχθρός του.


Κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι δυνατόν η ελληνική κοινωνία να προσδοκά ότι ανήκει στις κοινωνίες της γνώσης και ότι το ελληνικό πανεπιστήμιο θα αποκτήσει τα χαρακτηριστικά του καλού πανεπιστημίου που αναφέρθηκαν πιο πάνω; Προφανώς όχι. Το χρέος, συνεπώς, πρώτιστα της Πολιτείας και, στον βαθμό που της αναλογεί, όλης της πανεπιστημιακής κοινότητας είναι να πράξουν τα αυτονόητα, δηλαδή να εφαρμόσουν τους νόμους. Η βίαια επιβολή μικρών, αλλά ασύδοτων ομάδων επάνω στη δημοκρατία είναι ανεπίτρεπτη. Ας μην ξεχνάμε ότι η βία σε μια δημοκρατική χώρα δεν χαρακτηρίζει μόνο αυτούς που την ασκούν, αλλά και αυτούς που την ανέχονται!
Του Αστέριου Κατσαμούρη