Debtocracy - Υποκειμενικά

Χθες είδα το Debtocracy. Όσοι από εσάς δεν το έχετε δει ακόμα, καλό θα ήταν να το δείτε πριν συνεχίσετε την ανάγνωση του παρόντος, δεδομένου ότι εκφράζω απόψεις που πολύ πιθανό να προκαταλαμβάνουν με αρνητικό τρόπο.

Καταρχάς να διευκρινίσω ότι ξεκίνησα να το παρακολουθώ με αρκετά θετική διάθεση, καθώς το όλο εγχείρημα είχε χαρακτηριστεί ως ντοκιμαντέρ, δηλαδή ως μία αντικειμενική έρευνα στα αίτια της παγκόσμιας, της ευρωπαϊκής και της ελληνικής κρίσης, μαζί με προτάσεις για την έξοδο από αυτή. Κατά δεύτερον, τον κ. Χατζηστεφάνου τον έχω σε υψηλή εκτίμηση όσον αφορά τη δουλειά του, μιας και στο παρελθόν έχει αναδείξει παρόμοια θέματα με αρκετά ενημερωτικό τρόπο. Δυστυχώς όλες οι προσδοκίες μου ισοπεδώθηκαν μέσα στο πρώτο κιόλας τέταρτο.

Η όλη δομή του «ντοκιμαντέρ» είναι η εξής: Εισαγωγή με τα αίτια της παγκόσμιας κρίσης, η οποία λίγο πολύ οφείλεται, όχι μόνο σε μία ευρύτερη κρίση του καπιταλισμού αλλά και σε μία χούφτα τραπεζιτών και δανειστών, που σκοπό έχουν να ξεζουμίσουν την Ελλάδα μαζί με τις περιφερειακές χώρες της ΕΕ. Το story προχωράει για να δείξει πόσο κακή κίνηση ήταν η είσοδος της Ελλάδας στην ευρωζώνη και πώς η Goldman Sachs βοήθησε την πρώτη να «μαγειρέψει» τα στοιχεία της μιας και είχε προσχεδιάσει την επερχόμενη κρίση, από την οποία η δεύτερη θα επώμιζε κέρδη. Ένα μεγάλο μέρος του «ντοκιμαντέρ» αφιερώνεται στον Ισημερινό και την άρνησή του να πληρώσει ένα σημαντικό ποσοστό του χρέους του, καθώς και στη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής λογιστικού ελέγχου που ανέδειξε την κακοδιαχείριση των προηγουμένων κυβερνήσεων. Στον επίλογο, λίγο πολύ, καλούμαστε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα του Ισημερινού, να αντισταθούμε στις «ξένες κατοχικές δυνάμεις» και να χειροκροτούμε καθώς ο ΓΑΠ δραπετεύει με ελικόπτερο από τη Βουλή.

Στην ουσία, το Debtocracy δεν διαφέρει σε τίποτα από την πιπίλα που αναμασούν ακραίες αριστερές και συνδικαλιστικές οργανώσεις (η ΑΔΕΔΥ πχ είναι πρώτη πρώτη στα credits) που αντιμετωπίζουν την κρίση ως ένα απλό, μονοδιάστατο και γραμμικό φαινόμενο με συγκεκριμένους «καλούς» και «κακούς» που έχουν σαφείς ταξικές διαφορές. Απλά, επειδή το «ντοκιμαντέρ» είναι σχετικά καλογυρισμένο, η πιπίλα αυτή πλασάρεται με έναν πιο απλό και επεξηγηματικό τρόπο, όπου κάθε κομμάτι «κουμπώνει» όμορφα και ωραία για να οδηγήσει τον θεατή σε μία συγκεκριμένη και μοναδική σειρά από λογικά βήματα-συμπεράσματα. Οι άνθρωποι που μετέχουν στις συνεντεύξεις είναι γνωστοί πολέμιοι του ΔΝΤ και ευρωσκεπτικιστές, ενώ έχουμε και την ευκαιρία να απολαύσουμε τον κ. Μανώλη Γλέζο σε ρόλο οικονομικού αναλυτή. Τον κ. Μίκη Θεοδωράκη γιατί δεν τον κάλεσαν άραγε;
Το όλο ατόπημα ολοκληρώνεται με την ατυχέστατη αναφορά στον Ισημερινό. Οι εικόνες εναλλάσσονται μεταξύ άστεγων στην μίζερη Αθήνα και χαμογελαστών κατοίκων του Ισημερινού που διασκεδάζουν την καθημερινότητά τους στο πολύχρωμο και φιλήσυχο Κίτο. Η παρουσίαση του Ισημερινού θυμίζει σε προπαγάνδα τα φιλμάκια που έπαιζαν στις ΗΠΑ των 50’s όπου έδειχναν την ευτυχισμένη και χαμογελαστή οικογένεια να απολαμβάνει το αμερικάνικο όνειρο σε αντίθεση με τους «κακόμοιρους» Σοβιετικούς που όλη μέρα έκαναν καταναγκαστικά έργα στη Σιβηρία.

Η βασική υπόθεση του «ντοκιμαντέρ» είναι ότι εφόσον ο Ισημερινός χρησιμοποίησε την έννοια του «απεχθούς χρέους» προκειμένου να κηρύξει στάση πληρωμών σε ένα μεγάλο ποσοστό του, γιατί δεν κάνει και η Ελλάδα το ίδιο; Το «ντοκιμαντέρ» όμως αποφεύγει περίτεχνα να παρουσιάσει τις βασικότατες διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, όχι μόνο στα οικονομικά τους μεγέθη και το γεγονός ότι η μία από τις δύο είναι μέλος της ΕΕ, αλλά και στις ανάλογες κοινωνίες. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι ο Ισημερινός παράγει σημαντικές ποσότητες πετρελαίου, καθώς και ότι είναι από τους πρώτους παραγωγούς μπανάνας παγκοσμίως, άρα γενικότερα έχει ισχυρό εξαγωγικό προϊόν, σε αντίθεση με την Ελλάδα που παράγει αέρα κοπανιστό, δεν φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα το «ντοκιμαντέρ». Άρα στην περίπτωση άρνησης αποπληρωμής του χρέους, δεν δίνει απάντηση στο πού θα βρεθούν λεφτά την επόμενη μέρα. Επίσης δεν φαίνεται να το απασχολεί η πολιτική αστάθεια που έχει θέσει τον Ισημερινό σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από το Σεπτέμβριο του 2010.
Πάντως, πάρα την γενικότερη αρνητική εικόνα και τη μονοδιάστατη παρουσίαση της πραγματικότητας, το «ντοκιμαντέρ» περιλαμβάνει και ορισμένες ευρύτερες αλήθειες όπως η κρίση του καπιταλισμού παγκοσμίως, η κρίση στην ΕΕ και η αδυναμία της να συσπειρωθεί σε υπερεθνικό επίπεδο, καθώς και οι άνισοι όροι αγοράς ανάμεσα στα κράτη-μέλη της. Αυτά όμως παραμένουν απλά σε επίπεδο διαπιστώσεων, χωρίς περαιτέρω έρευνα και ανάλυση.

http://ellinaki.blogspot.com/