Μιλάει ο λαός

Ποιος είναι ο «κόσμος»; Ναι, αυτό που διαβάζετε. Ποιος ακριβώς είναι ο «κόσμος» που οργίζεται και αγανακτεί, διασχίζοντας την παχιά κόκκινη γραμμή μεταξύ διαμαρτυρίας και τραμπουκισμού; Θέλω να ρωτήσω τον συνάδελφο που σχολιάζει τώρα στην τηλεόραση, λέγοντας ότι οι εκδηλώσεις του «κόσμου» αρχίζουν πλέον και εκτρέπονται εκτός ορίων. Αλλά πάλι αδυνατώ να καταλάβω σε ποιον «κόσμο» αναφέρεται. Στον απελπισμένο; Στον «κόσμο» που λιμοκτονεί ή στον «κόσμο» που γεμίζει μπαρ και ταβέρνες για να ρωτά που βρίσκεται τελικά η κρίση; Έχω και άλλα. 

Πότε επιδεικνύεται η περίφημη λαϊκή σοφία; Στα αποφθέγματα ή στο αποτέλεσμα της κάλπης; Είναι δυνατόν «ο λαός να γνωρίζει κυρία μου»-που λέει και ο Λαζόπουλος- αλλά ταυτοχρόνως να αποδεικνύεται τόσο τραγικά ηλίθιος όταν ασκεί το δικαίωμα της ψήφου; Και ακόμα: ο λαός που «ακουμπούσε στο φέρετρο του Σεφέρη» είναι ο ίδιος που τα ακουμπάει στον Σεφερλή; Ο λαός που την «πονάει αυτή τη χώρα» έχει καμία σχέση με τα αυθαίρετα, τα μπαζώματα και τη φοροδιαφυγή;

Οι γενικεύσεις αδικούν τη λογική και εκχυδαΐζουν τον δημόσιο λόγο. Και χρησιμοποιούνται δολίως. Πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης συμπυκνώνουν πολλές αλήθειες μέσα σε ένα συμπέρασμα. Οι πολιτικοί επειδή διεκδικούν την εκπροσώπηση του λαϊκού αισθήματος, τα μέσα επειδή εμπορεύονται την έκφραση του. Κανένας δεν δικαιούται να ομιλεί εκ μέρους του λαού, επειδή, πολύ απλά, ο λαός δεν είναι μία οντότητα που ομονοεί. Ομοίως είναι εξωφρενικό να αναφέρεσαι στη λαϊκή βούληση η οποία, όταν εκφράζεται θεσμικά, μάλλον δεν σε τιμά. Μπορείς να αναφερθείς στα μέλη του κόμματός σου, στους φίλους της λέσχης σου, στους εγγεγραμμένους στο σωματείου σου. Όμως οι αναφορές στο σύνολο του λαού έχουν πάντα στον πυρήνα τους την υστεροβουλία. Για τον λαό-ειδικότερα για ένα μεγάλο τμήμα του- μιλούν μόνο οι αριθμοί των εκλογικών αποτελεσμάτων. Και είναι πια να απορείς γιατί καθυστερούν τόσο

του Κώστα Γιαννακίδη