Γράμμα από την Σόφια

Θανάσης Μαυρίδης /capital.gr

Η κυβέρνηση στην γειτονική Βουλγαρία παραιτήθηκε, αιφνιδιάζοντας τους πάντες. Είπαν ότι η αφορμή ήταν η αστυνομική βία απέναντι στους διαδηλωτές. Έλληνας, στέλεχος μεγάλης επιχείρησης, που ζει και εργάζεται στην Σόφια μας έστειλε αναλυτικό ρεπορτάζ για το τι συμβαίνει. Μία άλλη οπτική που μπορεί και να μην διαβάσετε στα... δημοσιογραφικά ρεπορτάζ. 

«Έχει ενδιαφέρον το θέμα με την εξέλιξη της κοινωνικής κατακραυγής στη Βουλγαρία σε σχέση με την αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος από τον Ιούλιο του 2012. 
Χθες το απόγευμα λοιπόν είχαμε τη μεγαλύτερη διαδήλωση διαμαρτυρίας στην πρωτεύουσα την τελευταία δεκαετία που κατέληξε σε περιστασιακές, και όχι γενικευμένες, συγκρούσεις με την αστυνομία αργά το βράδυ. Μην φανταστείτε κάτι τεράστιο, το πολύ 4-5 χιλιάδες άνθρωποι ήτανε. Νωρίτερα οι αστυνομικοί υπάλληλοι είχανε εκδώσει ανακοίνωση, όπου λέγανε στους συγκεντρωμένους ότι συμφωνούνε με τα αιτήματά τους, υποστηρίζουνε τις εκδηλώσεις αλλά δεν θα ανεχτούν σε καμία περίπτωση καταστροφή δημόσιας ή ιδιωτικής περιουσίας. 

Έχει ενδιαφέρον ότι όταν μερικοί νεαροί διαδηλωτές επιτέθηκαν σε ένα σταθμευμένο αστυνομικό αυτοκίνητο (στη χώρα αυτοί χαρακτηρίζονται συλλήβδην από τα ΜΜΕ ως hooligans) η αστυνομία αντέδρασε άμεσα. Έπεσε λίγο ξύλο (9 άτομα προσήρθαν στο νοσοκομείο ατυχημάτων της πόλης, κυρίως με τραύματα από γκλομπς και πέτρες κι ένα σπασμένο πόδι από πτώση στο πεζοδρόμιο) και λίγο μετά οι hooligans (μπαχαλάκηδες νομίζω λέγονται στα ελληνικά) απομονώθηκαν από την  κύρια μάζα των διαδηλωτών, οδηγήθηκαν σε ένα πιο απομονωμένο μέρος και αφού τους ξαπλώσανε στην άσφαλτο μέσα στη βροχή, τους πέρασαν σε έναν έναν χειροπέδες και οδηγήθηκαν στο αστυνομικό τμήμα για να καταγραφούν και αφού αναγνωριστούν να τους απαγγελθούν κατηγορίες σε όσους έχουνε υποπέσει σε αξιόποινες πράξεις. Ακριβώς όπως γίνεται στην Ελλάδα δηλαδή...
Πριν συνεχίσω θα ήθελα λίγο να σχολιάσω το θέμα με τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στη Βουλγαρία. Η τελευταία αύξηση έγινε τον Ιούλιο του 2012 και ήτανε περίπου 15%. Στη Βουλγαρία υπάρχει παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικό εργοστάσιο και αυτό μειώνει σημαντικά το κόστος κατανάλωσης παρά την ύπαρξη θερμοηλεκτρικών και υδροηλεκτρικών σταθμών. 
Το παράξενο για μένα είναι ότι οι αντιδράσεις ήρθανε τώρα και όχι όταν
έγινε η ανακοίνωση της αύξησης. Η απάντηση είναι ακόμα πιο παράξενη. Μιλώντας με τον κόσμο μου μιλούσαν όλοι για αυξήσεις περίπου 100 με 150% και όχι 15%. Δυστυχώς ακόμα και ικανότατα άτομα μου έλεγαν ότι από 80 λέβα κατά μέσο όρο τους χειμερινούς μήνες κλήθηκαν να πληρώσουνε 200 και 220 λέβα.

Η μεγάλη διαφορά στο ύψος των λογαριασμών προήλθε από το γεγονός ότι λόγω των εκτεταμένων χριστουγεννιάτικων διακοπών οι μετρήσεις των ρολογιών δεν έγιναν σωστά ή καλύτερα πολλοί έλεγχοι δεν έγιναν καθόλου. Ως εκ τούτου στο τέλος Ιανουαρίου, μετρήθηκαν τα ρολόγια που δεν είχαν μετρηθεί στο τέλος Δεκεμβρίου και ελήφθησαν οι ενδείξεις που αντιστοιχούσαν σε κατανάλωση δύο και όχι μίας περιόδου.

Αυτό αφαίρεσε τεράστια ρευστότητα από πολλά ούτως ή άλλως εξαθλιωμένα νοικοκυριά και η αγανάκτηση ξεχείλισε. Το γεγονός ότι πολλές οικογένειες χρησιμοποιούν το ηλεκτρικό ρεύμα ως πηγή θέρμανσης κάνει το πρόβλημα ακόμα πιο εκρηκτικό. Αργότερα μιλώντας με ανθρώπους που γνωρίζουνε πολύ καλά τα θέματα, για παράδειγμα έναν ηλεκτρολόγο μηχανικό που εργάζεται στην εταιρία μου, μου εξήγησε ότι η έκρηξη του κόσμου δεν έχει μία ή δύο συγκεκριμένες αιτίες για αυτό και οι διαδηλώσεις δεν είναι κατά των αυξήσεων αλλά κατά του μονοπωλιακού χαρακτήρα της παροχής ορισμένων αγαθών όπως είναι το ηλεκτρικό ρεύμα και η κεντρική θέρμανση του αστικού ιστού (τεράστιο θέμα αλλά δεν είναι της ώρας). 

Στη Βουλγαρία υπάρχουνε 3-4 εταιρίες  που διανέμουνε ρεύμα αλλά στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να υπάρχουνε εναλλακτικές πηγές προμήθειας παρά μόνο για τους βιομηχανικούς καταναλωτές. Αυτό που αποτελεί πραγματικά κοινωνική αδικία είναι ότι η εταιρία δεν έχει φροντίσει να αντικαταστήσει τους παλιούς, παραδοσιακούς μετρητές με νέους ηλεκτρονικούς. Με  αποτέλεσμα συνταξιούχοι και ανήμποροι να μην μπορούν να προστατευθούν και να πέφτουνε θύματα συμπολιτών τους οι οποίοι με απλές παρεμβάσεις στα ρολόγια τους φορτώνουνε τις δικές τους καταναλώσεις. Επίσης η εταιρία αδυνατεί να εντοπίσει αυτούς τους καταναλωτές οι οποίοι με παρόμοιους τρόπους εξαπατούν την εταιρία και γράφουνε μικρότερες ενδείξεις από τις κανονικές τους και απλώς αυξάνουνε τις τιμές του ρεύματος για να καλύψουνε τη χασούρα. 

Για αυτό οι διαδηλώσεις έγιναν ενάντια στο μονοπωλιακό χαρακτήρα συγκεκριμένων αγαθών.

Κάποιοι λοιπόν εκμεταλλεύτηκαν την αφέλεια του κόσμου, έθεσαν σημαία τους αυτή την πρακτική αδυναμία του συστήματος η οποία έγινε αντικείμενο πολιτικής προπαγάνδας, παρουσίασαν τις αυξήσεις της τάξης του 150% και τελικά σήμερα το πρωί μετά την κυβερνητική κρίση, είχαμε την παραίτηση της κυβέρνησης και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών δύο περίπου μήνες πριν από τις προγραμματισμένες. 

Ακόμα πολλοί απλοί πολίτες λένε ότι θέλω να πληρώνω για αυτά που καταναλώνω και όχι για έμμεσες χρεώσεις. Δηλαδή κόστος κατασκευής και συντήρησης δικτύου διανομής, κόστος επιδότησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και κόστος αγοράς δικαιωμάτων υδρογονανθράκων. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να γίνει διότι σίγουρα το ρεύμα δεν μπορεί να βγάλει πόδια και να έρθει στο σπίτι μας και από την άλλη οι διεθνείς εξελίξεις επιβάλουνε μία συγκεκριμένη διαχείριση. Βεβαίως φήμες και έγκυρες πηγές διαβεβαίωναν τις τελευταίες ημέρες ότι το φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα από το Κοζλοντούϊ προορίζεται για εξαγωγές ενώ το ακριβό από τα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια κατευθύνεται στην εσωτερική αγορά».