Σάλος για το deal ΔΕΗ-Κοπελούζου

Σάλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και κυρίως στον χώρο των φωτοβολταϊκών έχει προκαλέσει η υπογραφή Μνημονίου Στρατηγικής Συνεργασίας μεταξύ της ΔΕΗ και του ομίλου Κοπελούζου (που ελέγχει τον όμιλο Silcio), στον χώρο των φωτοβολταϊκών και της λιανικής εμπορίας. 


Κι αυτό καθώς η συγκεκριμένη συμφωνία, αν εφαρμοστεί, αφενός δημιουργεί πρωτόγνωρα αθέμιτο ανταγωνισμό στην αγορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων κι αφετέρου καθιστά τον όμιλο Κοπελούζου «προνομιακό εταίρο» της ΔΕΗ ανοίγοντάς του πλήρη πρόσβαση σε όλο το πελατολόγιο του κρατικού μονοπωλίου. Δηλαδή, σε περίπου 6,5 εκατ. καταναλωτές! 


Κι όλα αυτά, βεβαίως, χωρίς να έχει προηγηθεί καμία ανοιχτή διαδικασία εκ μέρους της κρατικής ΔΕΗ... 


Απλά, η ΔΕΗ αποφάσισε να συνεργαστεί «στρατηγικά» με τον όμιλο Κοπελούζου συστήνοντας κοινή εμπορική εταιρία, στην οποία ο ιδιώτης, (μέσω της SILCIO) θα κατέχει το 51%, ενώ ταυτόχρονα η ΔΕΗ θα αποκτήσει το 49% και σε δύο μονάδες παραγωγής φωτοβολταϊκών (PIRITIUM SA και SILCIO SA) του ίδιου ομίλου, οι οποίες θα προμηθεύουν στην εμπορική εταιρία τον αντίστοιχο εξοπλισμό.Oπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση σκοπός της κοινής εμπορικής εταιρίας είναι η προώθηση, μέσω πανελλαδικού δικτύου franchising, ολοκληρωμένων λύσεων οικιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων, ενεργειακών υπηρεσιών και προϊόντων εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς επίσης και η παροχή υπηρεσιών εξυπηρέτησης των πελατών της ΔΕΗ Α.Ε., «κατά τη διακριτική ευχέρεια» της Επιχείρησης. 


Με άλλα λόγια, η εταιρία αυτή θα έχει πρόσβαση σε ολόκληρο το πελατολόγιο της ΔΕΗ και θα παρέχει διαφόρων ειδών υπηρεσίες, ακόμη και «υπηρεσίες εξυπηρέτησης» του πελατολογίου, μέσα από ένα νέο πανελλαδικό δίκτυο λιανικής. 


Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, «η οριστική συμφωνία συνεργασίας θα υπογραφεί μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων προπαρασκευαστικών ενεργειών». 


Ήδη, όμως, στην αγορά των φωτοβολταϊκών υπάρχουν έντονες διαμαρτυρίες καθώς επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε αυτή θεωρούν ότι αποτελεί κατάφωρη περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού. 


Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ελληνική βιομηχανία παραγωγής φωτοβολταϊκών ExelGroup, σε επιστολή που απέστειλε πρόσφατα στον πρόεδρο της ΔΕΗ Αρθούρο Ζερβό αλλά και στον αρμόδιο υπουργό Γιώργο Παπακωνσταντίνου, η ΔΕΗ «που δίνει τις άδειες εγκατάστασης οικιακών φωτοβολταϊκών και στη συνέχεια αγοράζει (σ.σ.: από όλους ανεξαιρέτως τους ιδιοκτήτες φωτοβολταϊκών) την ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν, παράλληλα επιδιώκει να γίνει προμηθευτής και κατασκευαστής των φωτοβολταϊκών συστημάτων». 


«Αν δεν είναι αυτός ο… ορισμός του αθέμιτου ανταγωνισμού, τότε δεν ξέρω ποιος είναι», αναφέρει καυστικά στέλεχος της αγοράς. Όπως εξηγεί, στην πράξη, ο ιδιώτης πελάτης που θέλει να βάλει φωτοβολταϊκό θα πηγαίνει σε ένα κατάστημα αυτής της νέας εταιρίας και θα εξασφαλίζει, την άδεια και την απορρόφηση της ενέργειας που θα παράγει (σ.σ.: μόνο η ΔΕΗ έχει αυτό το προνόμιο να δίνει άδειες εγκατάστασης και να αγοράζει το ρεύμα) αλλά και τον εξοπλισμό που χρειάζεται. Ποιος λοιπόν θα μπορέσει να ανταγωνιστεί αυτό το σχήμα; 


"Τι θα συμβεί στις εκατοντάδες εταιρίες και στους χιλιάδες εργαζομένους που προσελκύστηκαν σε αυτόν τον τομέα, ο οποίος πράγματι έχει αποδώσει καρπούς ακόμη και μεσούσης της κρίσης;", διερωτάται το ίδιο στέλεχος. 


Το σκανδαλώδες της υπόθεσης δεν εξαντλείται όμως στο θέμα του αθέμιτου ανταγωνισμού. Μεγάλα ερωτήματα στην αγορά έχουν προκαλέσει επίσης τα εξής σημεία: 



-Γιατί η ΔΕΗ ενδιαφέρεται να μπει με ποσοστό 49% στα δύο εργοστάσια φωτοβολταϊκών που διαθέτει ο όμιλος SILCIO; 


Αιχμές για το θέμα αφήνει η επιστολή της ExelGroup, όπου τίθεται το ερώτημα αν η συμφωνία είναι πλεονεκτική για τη ΔΕΗ «ή για τον σημερινό ιδιοκτήτη της Silcio», επισημαίνοντας το κλείσιμο εργοστασίων κατασκευής φωτοβολταϊκών στο εξωτερικό και θέτοντας ερωτήματα για τη βιωσιμότητα των μονάδων παραγωγής wafers και cells, αντικείμενο με το οποίο ασχολείται κυρίως η Silcio. 


Πράγματι, σύμφωνα με πληροφορίες από ειδικούς του χώρου, γνωστοί επενδυτικοί οίκοι αναμένουν ότι προσεχώς θα κλείσουν εργοστάσια αξίας 6,5 δισ. δολαρίων λόγω πλεονάζουσας δυναμικότητας, ενώ αρκετά έκλεισαν μέσα στο 2011. 


Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση γερμανικών εργοστασίων όπως της Solon, που κατέθεσε αίτηση πτώχευσης, ενώ υπήρξε από τους κυρίαρχους της αγοράς. Πρόσφατα ανακοινώθηκε επίσης η περικοπή εκατοντάδων θέσεων εργασίας από την Q-Cells, ενώ στον ίδιο δρόμο πορεύονται και άλλες γερμανικές εταιρίες.

Κι ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες, τα δύο εργοστάσια στα οποία πρόκειται να αγοράσει το 49% η ΔΕΗ σήμερα δεν βρίσκονται σε πλήρη, αλλά σε περιοδική λειτουργία για λόγους που ο ανταγωνισμός αποδίδει στο υψηλό κόστος παραγωγής και στο overcapacity στον χώρο. 


Δεν γνωρίζει, λοιπόν, η ΔΕΗ ότι οι αναμενόμενες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των φωτοβολταϊκών θα επηρεάσουν σημαντικά τη βιωσιμότητα των σημερινών εργοστασίων, ιδιαίτερα αυτών που παράγουν wafers και cells, όπως αυτά στα οποία προτίθεται να αποκτήσει το 49%; 


-Με ποιους όρους και τιμήματα κυοφορείται η στρατηγική συνεργασία; 


Η ανακοίνωση της ΔΕΗ είναι μνημείο ασάφειας σε βαθμό που ενδεχομένως θα έπρεπε να απασχολήσει και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Καμία αναφορά δεν γίνεται στα κριτήρια επιλογής του συγκεκριμένου συνεργάτη, ούτε στις αποτιμήσεις, και δεν υπάρχει καμία αναφορά ούτε για κόστη και τιμήματα, κι ακόμη ούτε για τα οικονομικά δεδομένα των εταιριών που ελέγχουν τα εργοστάσια. 


Έτσι, εύλογα ίσως, παράγοντες της αγοράς διερωτώνται μήπως η ΔΕΗ από τη μία αγοράζει το 49% των εργοστασίων για να… διευκολύνει τον σημερινό ιδιοκτήτη κι από την άλλη του παρέχει τη μονοπωλιακή της θέση, το πελατολόγιο των περίπου 6,5 εκατ. λογαριασμών και την ευχέρεια να στήσει ένα πανελλαδικό δίκτυο διανομής, παρότι εκείνος θα έχει το πλειοψηφικό ποσοστό του 51%. 


Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά γίνονται από μια κρατική εταιρία, που ελέγχεται πλειοψηφικά από το Δημόσιο, χωρίς διαφάνεια, χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες, στο όνομα του δήθεν ανοίγματος της αγοράς ενέργειας.
 του Γιώργου Παπανικολάου