Καπνίζοντας στη Νέα Υόρκη

Ηξερα ότι στη Νέα Υόρκη θα είχα πρόβλημα με το τσιγάρο, αλλά δεν φανταζόμουν πόσο μεγάλο θα ήταν. Στην Τουρκία κάπνιζα χωρίς να με απασχολεί το θέμα.


Αυτό που μου προκαλούσε πρόβλημα στη Νέα Υόρκη δεν ήταν όσα άκουγα από το ραδιόφωνο κι έβλεπα στην τηλεόραση, στα περιοδικά και τις εφημερίδες. Ημουν συνηθισμένος σε αυτά. Είχα δει ήδη πολλές τρομακτικές εικόνες με πνεύμονες κατάμαυρους από την πίσσα, μακέτες με πνεύμονες σαν κίτρινα σφουγγάρια από το κάπνισμα, εικόνες με πλάκες νικοτίνης που φράζουν τις αρτηρίες και σταματούν την καρδιά, άλλες με άτυχες καρδιές παθητικών καπνιστών. Κοίταζα ανέκφραστος στα περιοδικά εικόνες με κρανία που κάπνιζαν, με εγκύους που δηλητηρίαζαν με τους καπνούς τα παιδιά τους, με ταφόπλακες στεφανωμένες με καπνούς τσιγάρων και κάπνιζα καρτερικά το τσιγάρο μου, σχεδόν ήρεμος. Ο φόβος του θανάτου από τσιγάρο δεν μ' επηρέαζε περισσότερο απ' όσο μ' επηρέαζαν οι διαφημίσεις του Μάρλμπορο, της Pan Am, στους πλαϊνούς τοίχους των παλιών πολυκατοικιών, της Κόκα Κόλα και της Χαβάης στην τηλεόραση. Αν και όλα τα φώτα ήταν στραμμένα σε αυτόν το θάνατο, και οι εικόνες με τις μορφές του σου χόρταιναν το βλέμμα, ακόμη δεν είχε καταγραφεί στο μυαλό μου. Το τσιγάρο μού προκάλεσε κι άλλο ένα πρόβλημα στη Νέα Υόρκη: ήμουν σ' ένα αμερικανικό πάρτι με τηγανητές πατάτες, μπίρα και μεξικάνικες σάλτσες, όταν πρόσεξα ότι μόλις άναβα τσιγάρο, ο κόσμος απομακρυνόταν από κοντά μου, σαν να φοβόταν μήπως του μεταδώσω AIDS.

Δεν απομακρύνονταν από τον καρκίνο του καπνού, αλλά από το τσιγάρο, από κάποιον που κάπνιζε. Αργότερα θα καταλάβαινα ότι τα τσιγάρα μου δήλωναν αδυναμία χαρακτήρα, έλλειψη πολιτισμού, διαταραγμένη ζωή, αδιαφορία, και (τον χειρότερο εφιάλτη των Αμερικανών) αποτυχία

Ορχάν Παμούκ
προδημοσιευση στο http://www.enet.gr/