Το εκπληκτικό δυναμικό της χώρας και η καθυστερημένη αλλά βέβαιη ενηλικίωσή του

Μανώλης Ανδριωτάκης

Πριν από μερικές ημέρες είχα την τύχη να παρακολουθήσω μια αυτοσχεδιαστική παράσταση χορού, στην οποία είχαν προσκληθεί να χορέψουν 75 έλληνες κι ελληνίδες χορογράφοι, χορευτές, εικαστικοί, σκηνογράφοι κ.λπ. Παρακολούθησα τις 2 απ’ τις 4 ημέρες. Και πραγματικά ενθουσιάστηκα. Όχι μόνο απ’ το μεγαλείο αυτής της τέχνης, και πιο συγκεκριμένα απ’ το απώγειό της που είναι κατά τη γνώμη μου ο αυτοσχεδιασμός, αλλά απ’ τους ανθρώπους που συμμετείχαν στο εγχείρημα. Ήταν όλοι συγκινητικά διαθέσιμοι στο βλέμμα μας, άλλοι πιο δυνατοί στην τεχνική, άλλοι πιο επιρεπείς στο δράμα ή στην κωμωδία, μα όλοι ζεστοί, δοτικοί, αληθινοί.



Βγαίνοντας απ’ την αίθουσα σκεφτόμουν μονότονα ότι σ’ αυτή τη χώρα υπάρχει ένα εκπληκτικό δυναμικό που μένει ανεκμετάλευτο. Αναφέρομαι κυρίως στη γενιά μου, αλλά και σε νεότερους ανθρώπους, που είναι δημιουργικοί, που διαβάζουν, παρκολουθούν ταινίες, παραστάσεις θεάτρου και χορού, συναυλίες, που ταξιδεύουν, που έχουν ανεπτυγμένη κοινωνική συνείδηση, έχουν σπουδές και ασφυκτιούν στο πλαίσιο που λέγεται σύγχρονη Ελλάδα. Είναι κυριολεκτικά μια πολυπρόσωπη βόμβα, η οποία μένει ασφαλισμένη, ανενεργή, σε κατάσταση ατέρμονης αναμονής κι εσωστρέφειας. Νέοι άνθρωποι που γράφουν έργα, ποιήματα, μυθιστορήματα, που ζωγραφίζουν, που φτιάχνουν κόμικς, που σκηνοθετούν και παίζουν σε παραστάσεις, που χορεύουν, σκηνοθετούν ταινίες, γράφουν και παίζουν μουσική, που τραγουδούν, που έχουν ιστολόγια, myspace και Twitter λογαριασμούς. Νέοι αρχιτέκτονες, τεχνίτες, εραστές των τεχνών και των χειροτεχνιών, δεκάδες κι εκατοντάδες άνθρωποι που παράγουν έργα με πενιχρά μέσα, χωρίς να ακούγονται πουθενά. Νέοι που δρουν υγειώς στο πεδίο των επιχειρήσεων, των ελεύθερων επαγγελμάτων κ.λπ.


Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, κάποιους απ’ τους οποίους τους γνωρίζω, άραγε πώς ζουν, πού ζουν για την επίσημη πραγματικότητα; Αυτοί οι άνθρωποι, το άνθος της χώρας, γιατί είναι καταδικασμένο στην κατάθλιψη και τις φοβίες; Πού βρίσκονται αυτοί οι άνθρωποι για τα παραδοσιακά Μέσα; Για το επίσημο κράτος και τις δομές του; Για την επίσημη πολιτική σκηνή;



Δύο παρατηρήσεις. Τα FreePress έντυπα φιλοξενούν ένα μέρος αυτής της ογκώδους παραγωγής αλλά μάλλον την ευτελίζουν. Για να μπει μια παράσταση ή ένα οποιοδήποτε γεγονός σ’ αυτά πρέπει κάποιος να πληρώσει διαφήμιση. Το μεγαλύτερο μέρος του παρουσιαζόμενου υλικού εκεί είναι διαφήμιση και δημόσιες σχέσεις. Οφθαλμολαγνεία, φετιχισμός της εμφάνισης και του εμπορεύματος, σεξισμός, κρυμμένη και φανερή προώθηση προϊόντων, μια ωραία σούπα που δεν υπόσχεται καμία αλλαγή, καμία έκπληξη. Η δεύτερη παρατήρηση: ευτυχώς υπάρχει το διαδίκτυο κι αυτός ο πλούτος τουλάχιστον δεν πάει εντελώς χαμένος. Αντί να περιμένουμε τα Μέσα ή το ενδιαφέρον των «επαϊόντων» να έρθουν με τις παλιές τους αξίες να μας επισκεφθούν, φτιάχνουμε τα δικά μας Μέσα με τις δικές μας αξίες και παράγουμε το δικό μας Παράδειγμα.



Αισθάνομαι ότι σιγά σιγά έρχεται η ώρα που όλος αυτός ο κόσμος θα ηγηθεί μιας δημιουργικής επανάστασης στη χώρα. Τώρα, ασφυκτιά και προσπαθεί όπως όπως να κάνει κάτι. Και μεγαλουργεί στο φωταγωγό. Όταν αποφασίσει να βγει απ΄ το διαμέρισμα μαζικά θα μεγαλουργήσει στον κόσμο, στον ανοιχτό χώρο. Είναι κάτι διάχυτο στην ατμόσφαιρα, στις συντροφιές που δε μπορεί εύκολα να περιγραφεί. Ουσιαστικά, το περιμένουμε. Δεν εκφράζεται κομματικά, δεν εκφράζεται κοινοβουλευτικά, δεν εκφράζεται συνδικαλιστικά, αλλά υπάρχει και εργάζεται. Στο Διαδίκτυο είναι πιο εμφανές. Στο Myspace, στα Blog, στο Twitter και στο Facebook, βλέπεις εκατοντάδες προσκλήσεις για ενδιαφέροντα πράγματα. Που τα κάνουν συμπολίτες μας ευαίσθητοι, φιλόδοξοι, εργατικοί. Ελάχιστοι απ’ αυτούς απολαμβάνουν κάποια εκτεταμένη επιτυχία ή αναγνώριση με την παλαιά, στενή έννοια, κι αυτοί γιατί έχουν την εύνοια κάποιου εκπροσώπου του παλαιού κόσμου.

Νομίζω ότι όλοι αυτοί οι νέοι άνθρωποι τείνουν να φτιάξουν ένα νέο παράδειγμα που θα ξεπεράσει τις σημερινές, παγιωμένες στρεβλώσεις και θα γεννήσουν καινούργιες σχέσεις παραγωγής και κατανάλωσης, καινούργιες κοινωνικές σχέσεις, καινούργια έργα. Ελπίδα με άλλα λόγια σε όλα τα επίπεδα. Νομίζω ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει και στην πολιτική, μακριά απ’ τα κόμματα.

Όταν αυτή η γενιά ενηλικιωθεί οριστικά (γιατί έχει αργήσει απελπιστικά), όταν συνειδητοποιήσει ότι έχει ευθύνη να πάρει τα πράγματα στα χέρια της, η χώρα θα είναι έτοιμη για ένα άλμα μπροστά. Ως τότε, θα είμαστε όλο ετοιμασίες και υποσχέσεις, κουρασμένοι απ’ τα βαρίδια μας. Όμως η ενηλικίωση αυτή θα γίνει σίγουρα τα επόμενα χρόνια. Η γενιά του πραγματικού ανδρώνεται σ’ ένα εχθρικό περιβάλλον, όπως και οι προηγούμενες, ξεπερνά τους φόβους της και οδηγεί τα πράγματα σε μια πιο δίκαιη, πιο ανθρώπινη, πιο χρωματιστή και ζωντανή χώρα. Νομίζω ότι αυτή η κρίση πρέπει να μας κάνει να πιστέψουμε ότι τα καλύτερα έρχονται και να μην κάνουμε πίσω.