Το Opengov και η αξιοκρατία

Του Νοτη Παρασκευοπουλου/kathimerini.gr

Εχοντας τη μοναδική εμπειρία να έχω διατελέσει μέλος της ομάδας Opengov, στην οποία ο Γιώργος Παπανδρέου είχε αναθέσει την επιλογή στελεχών για τις δημόσιες θέσεις, αισθάνομαι την ανάγκη να κοινοποιήσω τα λάθη που έγιναν ώστε να μην επαναληφθούν.
Πόσες φορές ακούσαμε τον Γιώργο Παπανδρέου να λέει ότι θέλουμε τους «άριστους» και όχι τους «αρεστούς»; Είναι αλήθεια ότι ο Γιάννης Πανάρετος του είχε προτείνει ένα σύστημα αξιοκρατικής διαδικασίας για την επιλογή στελεχών που ταίριαζε στα οράματα του Γιώργου Παπανδρέου. Το πρόβλημα ήταν ότι οι αυλοκόλακες που τον περιστοίχιζαν και που πλαισίωσαν (ή καλύτερα «καπέλωσαν») τον Πανάρετο κι εμένα στην ομάδα του Opengov είχαν άλλα οράματα. Ο ένας, δικτυωμένος με τα κομματικά στελέχη και τους δημάρχους όλης της χώρας, και η άλλη, δικτυωμένη με όλους τους «αρεστούς» βουλευτές, είχαν πράγματι άλλα «οράματα».
Ετσι, μετά μια αρχική περίοδο που έγινε με σχετική επιτυχία μια αξιοκρατική διαδικασία επιλογής γενικών και ειδικών γραμματέων των υπουργείων κατά την οποία επελέγησαν με βάση τα βιογραφικά τους αξιόλογοι άνθρωποι που δεν είχαν καμία σχέση με κόμματα και κυκλώματα (αναφέρω ενδεικτικά τους Δ. Σπινέλλη στα Πληροφοριακά Συστήματα, Στ. Κομνηνό στο Εμπόριο, Π. Σελέκο στις Επενδύσεις, Κ. Κοκκινοπλίτη στην Ερευνα και Γ. Ζεμπελιάδου στο ΕΣΠΑ), γυρίσαμε στις παλιές καλές μεθόδους.
Φαίνεται ότι τα κυκλώματα αιφνιδιάστηκαν στην αρχή και γι’ αυτό τους «ξέφυγαν» οι γραμματείς των υπουργείων. Οταν όμως ήρθαμε στους διοικητές των ΔΕΚΟ, των λιμανιών και των νοσοκομείων, έγιναν οι «μοιρασιές». Η Λούκα μοίραζε λιμάνια και η Μαριλίζα νοσοκομεία στους τοπικούς βουλευτές και άλλους παράγοντες. Με την τελευταία, είχα μια αξέχαστη εμπειρία που θέλω να καταγραφεί. Μέσα στα χιλιάδες βιογραφικά που έφθαναν μέσα από το Opengov εντόπισα έναν Ελληνοαμερικανό γιατρό που διοικούσε ένα μεγάλο νοσοκομείο στο New Jersey. Αμέσως ενημέρωσα τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος με εξουσιοδότησε να επικοινωνήσω μαζί του. Του τηλεφώνησα το ίδιο βράδυ και τον άκουσα συγκινημένο, να μην πιστεύει στ’ αυτιά του που με μια αίτησή του τον είχαμε επιλέξει και ενθουσιώδη για τη βοήθεια που θα προσέφερε στη χώρα του. Ζήτησε μόνο ένα μεταβατικό μήνα (transition period) ώστε να μπορέσει να παραδώσει τη διοίκηση του εκεί νοσοκομείου πριν φύγει για Ελλάδα. Η υπουργός Υγείας το απέρριψε, λέγοντας ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε ένα μήνα. Βέβαια, η στελέχωση των νοσοκομείων πήρε πολλούς μήνες, αλλά αυτό ήταν μια λεπτομέρεια.

Ετσι, λοιπόν, το όραμα για αξιοκρατία διαλύθηκε και η λέξη Opengov, που σημαίνει ανοιχτή διακυβέρνηση και διαφάνεια, απαξιώθηκε και φυσικά το σύστημα εγκαταλείφθηκε.
Θα ήθελα να ελπίζω ότι η σημερινή κυβέρνηση, έχοντας να αντιμετωπίσει τα τεράστια προβλήματα της χώρας, θα ξεφύγει από τα τετριμμένα και θα κάνει αξιοκρατικές επιλογές. H αξιοπιστία μας είναι στο ναδίρ, κανένας δεν πιστεύει ότι θα καταφέρουμε να κάνουμε αυτά που υποσχόμαστε. Για να ανατρέψουμε αυτήν την εικόνα πρέπει να γίνουμε αποτελεσματικοί. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν στο πηδάλιο όλων των ΔΕΚΟ και δημοσίων οργανισμών τοποθετηθούν άτομα ικανά. Μακάρι αυτό να γίνει και να μη δούμε ξανά αποτυχόντες βουλευτές και άνεργα κομματικά στελέχη σε αυτές τις θέσεις.