Ο οπλαρχηγός που κρύβουμε μέσα μας

Δημήτρης Ψυχογιός/athensvoice.gr
Αναφερόμενος στο πώς, κατά τη γνώμη του, αντιμετωπίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ίδιο τα μέντια, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή πως «αν το 1821 είχαμε ΜΜΕ να εκβιάζουν για την επανάσταση, τότε οι οπλαρχηγοί θα μένανε χωρίς λαό», εννοώντας προφανώς «αν εκβίαζαν κατά της επανάστασης». Το ότι όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί σπεύδουν να αποδώσουν στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και στη «διαπλοκή» τις πολιτικές τους αποτυχίες (αλλά ποτέ τις επιτυχίες τους) είναι πασίγνωστο, το έκανε και ο Γιώργος Παπανδρέου πέρυσι, το έχουν κάνει επανειλημμένα ο Αντώνης Σαμαράς και η Αλέκα Παπαρήγα, το έχει διαπράξει επανειλημμένα και ο Αλέξης Τσίπρας – και έφθασε ο ΣΥΡΙΖΑ να απειλεί τα
(εχθρικά προς αυτόν) κανάλια ότι θα τα κλείσει επειδή δεν έχουν άδειες λειτουργίας. Και δεν τους έχουν δώσει οι κυβρνήσεις άδεια λειτουργίας 23 χρόνια τώρα που λειτουργούν ακριβώς για να μπορούν να τα απειλούν ότι θα τα κλείσουν ώστε να τα έχουν στο χέρι· όπως, ακριβώς κάνει και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Όλοι συνεχίζουν την ένδοξη παράδοση που ξεκίνησε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος πίσω από το σκάνδαλο Κοσκωτά δεν έβλεπε παρά συνωμοσία των μεγάλων εκδοτών. Άλλωστε τον όρο "διαπλοκή» τον επινόησε το 1993 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης για να ισχυριστεί πως δεν ανέτρεψε την κυβέρνησή του ο Αντώνης Σαμαράς για πολιτικούς λόγους αλλά γιατί τον χρηματοδότησαν οι Κόκκαλης, Αλαφούζος και Μπόμπολας, μεντιάρχες και μεγάλοι προμηθευτές του δημοσίου, για να συνεχίσουν να έχουν προσοδοφόρες για αυτούς συμβάσεις – ενώ ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης ήθελε να προστατεύσει το συμφέρον του ελληνικού λαού. Για τούτο συνωμότησαν εναντίον του και χρησιμοποίησαν ως όργανό τους τον κ. Σαμαρά.
Αλλά ακόμη σημαντικότερη είναι, κατά τη γνώμη μου, η πεπατημένη που ακολουθεί ο κ. Τσίπρας στην επίκληση των οπλαρχηγών της επανάστασης του 1821. Εντάσσεται στο κυρίαρχο ιδεολογικό ρεύμα που βλέπει την επανάσταση ως έργο της
«κλεφτουριάς» που ξεσηκώθηκε όχι μόνο εναντίον της οθωμανικής δεσποτείας αλλά και κατά των ελλήνων προεστών και κατά των φαναριωτών, εκφράζοντας προαιώνια αιτήματα για ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη – που είναι ενδιάθετα στον καλό λαό, όπως όλοι γνωρίζουμε, και τα οποία δεν εκδηλώνονται πολιτικά επειδή δεν τον αφήνουν οι κακοί (τα μέντια, πχ) να το κάνει, ώσπου να εμφανιστούν οι πραγματικοί λαϊκοί ηγέτες, οι οπλαρχηγοί εν προκειμένω, οι αγνοί ήρωες Κολοκοτρώνης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος, Κανάρης, Μιαούλης, κτλ. Το ίδιο κυρίαρχο ιδεολογικό ρεύμα αντιμετωπίζει τους πολιτικούς της εποχής (Μαυροκορδάτο και Κωλέττη, κυρίως) ως εξωνημένα όργανα ξένων δυνάμεων, συμφεροντολόγους πολιτικούς μεταπράτες που δεν είχαν καμιά σχέση με τη «λαϊκή ψυχή», τον «λαϊκό άνθρωπο».

Το μεγάλο πρόβλημα με αυτή την ερμηνευτική σχολή της ιστορίας δεν είναι μόνο πως είναι απλοϊκή, αλλά ότι αναγορεύει τους ένοπλους ήρωες σε αυθεντική έκφραση της λαϊκής θέλησης και τη βία σε μαμή της ελληνικής ιστορίας. Το ίδιο μοτίβο λατρείας των ενόπλων το βλέπουμε να αναδεικνύεται στην πιο πρόσφατη ιστορία. Από την πλευρά της Αριστεράς με τη λατρεία του Βελουχιώτη και του ΕΛΑΣ. Προδότες όσοι υπέγραψαν στο Λίβανο, στην Καζέρτα και στη Βάρκιζα, ήρωες «ο Άρης και τα παλικάρια του» που ήθελαν «συνέχεια του αγώνα» – δηλαδή εμφύλιο πόλεμο. Από τη πλευρά της Δεξιάς, ο Αλέξανδρος Παπάγος και ο Εθνικός Στρατός είναι οι πραγματικοί νικητές και ήρωες, τα κόμματα και οι διεφθαρμένοι πολιτικοί κοίταζαν τα μικροσυμφέροντά τους.

Η «αγωνιστική ερμηνευτική», η περιγραφή δηλαδή της (ενιαίας και συνεχούς, προφανώς) ελληνικής ιστορίας ως ηρωικής μακραίωνης πορείας δίκαιων πολέμων εναντίον άδικων εχθρών που ξεκινά με τη μάχη του Μαραθώνα και μέσω του Μεγαλέξανδρου και του Παλαιολόγου φθάνει ως την επανάσταση του 1821 είναι ενιαία για την Αριστερά και τη Δεξιά – μετά, κάθε παράταξη έχει τους δικούς της ήρωες οπλαρχηγούς και στρατηγούς. Αυτή η ερμηνευτική περί «αλυσίδας αγώνων» στην οποία συνεχώς προστίθενται κρίκοι καθοδήγησε ιδεολογικά και την εμφύλια σύγκρουση και έχει, πιστεύω, προσδώσει μιλιταριστικά χαρακτηριστικά στη νεοελληνική κοινωνία. Αυτή εξηγεί εν πολλοίς την πολιτική βία που κυριαρχεί στη χώρα μας, τους «ανυποχώρητους αγώνες» σε θέματα εξωτερικής ή εσωτερικής πολιτικής, τη λογική του «δεν διαπραγματευόμαστε, δεν συμβιβαζόμαστε, δεν υποχωρούμε» είτε για το Αιγαίο ή «το Όνομα» πρόκειται, είτε για τα λιγνιτορυχεία της ΔΕΗ, τα ωράρια των φαρμακείων, το μνημόνιο ή τον τρόπο εκλογής των πρυτάνεων. Κάθε έλληνας πολιτικός, συνδικαλιστής, δήμαρχος νοιώθει υπόλογος στους οπλαρχηγούς της παράταξης του – το ιδανικό είναι να γίνει ο ίδιος οπλαρχηγός. Ίσως και κάθε ελληνίδα και έλληνας κρύβουν μέσα τους Μπουμπουλίνες και Κολοκοτρωναίους γιατί μόνο η ιδιότητα του «ασυμβίβαστου αγνού ήρωα αγωνιστή» έχει πολιτική αξία.

Σχηματικά συμπυκνώνοντας την προηγούμενη επιχειρηματολογία, η αριστερή «αγωνιστική ερμηνευτική» της ιστορίας είναι υπεύθυνη για τη μεταπολιτευτική ανοχή απέναντι στην τρομοκρατία και στη βία των διαδηλώσεων και των καταλήψεων που έχουν κοστίσει δεκάδες νεκρούς, ανυπολόγιστες καταστροφές, διέλυσαν το κέντρο της Αθήνας: όλα αυτά ήσαν «δίκαιοι αγώνες». Η δεξιά «αγωνιστική ερμηνευτικη» είναι υπεύθυνη για τα μεταπολιτευτικά εθνικιστικά αδιέξοδα της εξωτερικής πολιτικής και για την πρόσφατη ανάδυση και ταχύτατη εξάπλωση της ακροδεξιάς βίας. Η ελληνική πολιτική σκηνή είναι η βιαιότερη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην πραγματικότητήτα φορείς που αυτοχαρακτηρίζονται «αριστεροί» ή «δεξιοί» έχουν εφαρμόσει και τις δύο παραπάνω ερμηνευτικές – υπεράνω όλων είναι «οι αγώνες», πολιτικοί, κοινωνικοί ή εθνικοί. Είναι δυστυχώς συνέχεια αυτής της μίζερης και τσαμπουκαλίδικης κατάστασης συνεχούς ανάγκης αγώνων και ηρώων το να επικαλείται ο Αλέξης Τσίπρας τους «οπλαρχηγούς».

Είναι, λοιπόν, απόλυτα λανθασμένη η απολογητική άποψη του ΣΥΡΙΖΑ πως δεν έχει ευθύνη η Αριστερά για τη Χρυσή Αυγή και είναι επικίνδυνο να υποστηρίζει κανείς για την περίπτωση της χώρας μας «Δεν πιστεύω ότι στην πραγματικότητα η αριστερή βία οδήγησε με τον οποιονδήποτε τρόπο στην ανάδυση της Ακρας Δεξιάς», όπως έκανε τις προάλλες ο Μαρκ Μαζάουερ στα Νέα, προσδίδοντάς επιστημονική εγκυρότητα στους πολιτικούς ισχυρισμούς που οδηγούσαν ως τώρα τις πολιτικές αναμετρήσεις στα άκρα – ενώ υπάρχει πλέον ο φόβος να πάρουν τη χειρότερη τους μορφή: ακραία αναμέτρηση μεταξύ των άκρων.