Όταν ο Μέσι κέρδισε τον... Ικτίνο

Του Σταμάτη Ζαχαρού 
Τα ποδοσφαιρικά μουσεία είναι μια πρόσφατη υπόθεση, δεδομένου ότι το ίδιο το ποδόσφαιρο έχει πολύ σύντομη ιστορία. Υποτίθεται ότι απευθύνονται σε φιλάθλους της ομάδας απ’ όλο τον κόσμο που όταν τύχει και βρεθούν στην πόλη, θα περάσουν μια βόλτα για να χαζέψουν έναν «ναό» αφιερωμένο στα ινδάλματά τους και να αγοράσουν αναμνηστικά δώρα για φίλους και συγγενείς. Στο μυαλό του μέσου ανθρώπου, ένα τέτοιο μουσείο αποτελεί μια εναλλακτική, δεύτερη επιλογή σε σχέση με τα κλασσικά μουσεία. Πολύ περισσότερο αν πρόκειται για κάτι μοναδικό, όπως για παράδειγμα τα εκθέματα του μουσείου της Ακρόπολης. Είναι όμως πράγματι έτσι ή μήπως όχι;
Μπορεί να μην
προάγουν απαραίτητα την τέχνη και τον πολιτισμό, τα θεματικά μουσεία ωστόσο είναι έξυπνη ιδέα. Όπως και με διάφορους άλλους τρόπους, μια κοινωνία μπορεί να δημιουργήσει νέους πόλους ενδιαφέροντος για τους επισκέπτες της πόλης. Αν για παράδειγμα κάποιος έχει θαυμάσει τα κτήρια του Gaudi και έχει περπατήσει απ’ άκρη σ’ άκρη το Prado Museum, ευχαρίστως θα επισκεπτόταν και το Ποδοσφαιρικό Μουσείο της Μπαρτσελόνα. Είναι χαρακτηριστικό δείγμα της προσπάθειας που κάνουν οι κοινωνίες να αναδείξουν ότι πιστεύουν πως μπορεί να γίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Στη Βαρκελώνη έχουν μια υπερομάδα ποδοσφαίρου. Στη Νέα Υόρκη που έχουν τους Yankees πουλάνε μέχρι και καθίσματα του σταδίου στους φανατισμένους οπαδούς της ομάδας. Συνεχίζουν όμως να απασχολούν ειδικό κοινό.

Στην Ελλάδα η ιστορία μας χάρισε απλόχερα εκθέματα για να γεμίσουμε δεκάδες χιλιάδες μουσεία. Τόσα πολλά που ευρήματα ανασκαφών που έγιναν στην Ελλάδα γεμίζουν τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Από το Λούβρο και το Βρετανικό Μουσείο μέχρι το μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο. Ωστόσο έμειναν αρκετά και για εμάς. Μετά από κωλυσιεργία δεκαετιών, το όνειρο της Μελίνας Μερκούρη για τη δημιουργία του μουσείου της Ακρόπολης έγινε πραγματικότητα. Πέρα από τα εξαιρετικά σημαντικά εκθέματα, πρόκειται για ένα υπόδειγμα αρχιτεκτονικής με θέα στον πιο εμβληματικό βράχο του δυτικού κόσμου. Κι όμως ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου κ. Τσακίρης ανέφερε ένα σοκαριστικό στοιχείο σε σχέση με το Μουσείο της Ακρόπολης. Κάθε χρόνο έχει περίπου 350.000 επισκέπτες λιγότερους από το αντίστοιχο ποδοσφαιρικό μουσείο της Μπαρτσελόνα. 
Είναι προφανές ότι κάτι τέτοιο δεν οφείλεται στη σπουδαιότητα των εκθεμάτων. Τι μπορεί να δει κανείς στο μουσείο της Μπαρτσελόνα; Μερικά κύπελλα, memorabilia και πολλές high-tech εφαρμογές που έλκουν τους τουρίστες. Η Αθήνα (παρά το πλήθος αρχαιολογικών χώρων και την πεντακάθαρη θάλασσα) έχει σαφώς λιγότερους τουρίστες από την Βαρκελώνη. Πέρα από το προφανές συμπέρασμα ότι τα συνεχή επεισόδια στο κέντρο της πόλης αποθάρρυναν τους τουρίστες, υπάρχει μια σειρά από θέματα που εμποδίζουν ή αποτρέπουν τους ταξιδιώτες απ’ το να επιλέξουν την Ελλάδα ως προορισμό. 

Τα κλειστά μουσεία είτε λόγω ωραρίων είτε λόγω απεργιών είναι ένα απ’ αυτά. Οι κακές υποδομές (πέρα απ’ τα ξενοδοχεία) αλλά και οι χείριστες υπηρεσίες (όπως οι ειδήσεις ότι ταξιτζής έδειρε (!) τουρίστες) λειτουργούν επίσης προς αυτή την κατεύθυνση. Το χωρίς φαντασία marketing που περιορίζεται στο 70’s τρίπτυχο ήλιος, θάλασσα και διάσπαρτα αγάλματα δεν ιντριγκάρει τους υποψήφιους επισκέπτες. Με λίγα λόγια η ανυπαρξία τουριστικής πολιτικής οδηγεί σε τέτοια οδυνηρά αποτελέσματα. Ο νέος Γραμματέας του ΕΟΤ κ. Νίκος Καραχάλιος το περιέγραψε πολύ γλαφυρά με ένα παράδειγμα: ο ΕΟΤ στα 60 χρόνια λειτουργίας του έχει αλλάξει 50 επικεφαλής! Ο τουρισμός (όπως και οτιδήποτε άλλο στη χώρα μας) δεν αντιμετωπίστηκε σαν μέσο βιοπορισμού και προόδου αλλά σαν τσιφλίκι για να εξυπηρετείται η εκλογική πελατεία. 

Αν πιστεύετε ότι όλ’ αυτά θ’ αλλάξουν λόγω της κρίσης; Προχθές, στις 27 Σεπτεμβρίου ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού και στο Μουσείο της Ακρόπολης η ορχήστρα των χρωμάτων ερμήνευσε «το χαμόγελο της Τζοκόντα» του Μάνου Χατζηδάκι. Ο ΕΟΤ ήθελε να δημιουργήσει ένα μικρό φιλμάκι για όσους δεν μπορούσαν να δουν το μοναδικό γεγονός. Έτσι πίστεψε ότι θα παρακινήσει κάποιους να έρθουν στην πόλη και το μουσείο. Το κόστος ήταν 15.000 ευρώ αλλά το πρόβλημα (παρά την κρίση) δεν ήταν το ποσόν. Οι νομικοί σύμβουλοι του ΕΟΤ απεφάνθησαν ότι είναι δουλειά του Υπ. Πολιτισμού να χρηματοδοτεί τέτοιες δράσεις και ότι ο ΕΟΤ δεν είχε καμία δουλειά. Τελικώς ευτυχώς βρέθηκε ένας ιδιώτης, διότι η συναρμοδιότητα των υπουργείων θα περιέπλεκε τόσο πολύ τα πράγματα που μέχρι να ληφθεί η σχετική απόφαση, το Μουσείο της Ακρόπολης θα έχει καταντήσει από μόνο του έκθεμα υψηλής αρχαιολογικής αξίας...
capital.gr